ZENNEVALLEI: – Raf MEERT (42) schreef een boek over de geschiedenis van lambiek, geuze en kriek. Het boek wil weerwerk bieden tegen de marketing-gedreven mythen en verhalen over de oorsprong van Belgiës beroemdste bier.
Omwille van enorme buitenlandse interesse voor de Belgische spontaan vergiste bieren, wordt het boek in het Engels gepubliceerd onder de titel: Lambic. The Untamed Brussels Beer. Origin, Evolution and Future.
Bij Brouwerij 3 Fonteinen stelde Raf Meert voor familie, vrienden, brouwers, bierliefhebbers en mensen uit de academische en toeristische sector zijn nieuwste boek over de geschiedenis van lambik voor. Raf is van kindsbeen gepassioneerd bezig met lokale geschiedenis. Door eigen stamboomonderzoek ontdekte hij fouten in de historieken van lambiekbrouwerijen Timmermans en Lindemans. Deze toevalsvondsten spoorden hem aan om dieper te graven. “Ik viel daarbij van de ene verbazing in de andere: niet alleen waren er nog meer lambiekbrouwerijen met een foutieve historiek, maar ook over het bier zelf werden heel wat historische onwaarheden verteld.”
Vechten tegen de bierkaai
Om die misvattingen over lambiek de wereld uit te helpen, publiceerde Raf zijn onderzoeksresultaten vanaf 2014 druppelsgewijs op de blog lambik1801, genoemd naar het vroegste lambiekrecept dat hij wist terug te vinden. Ook kranten pikten regelmatig berichten op. “Maar ik merkte dat het heel moeilijk is om op te boksen tegen diepgewortelde overtuigingen. Er was nood aan een consistent overzichtswerk dat niet alleen de oorsprong maar ook de evolutie tot de hedendaagse lambiekbieren in kaart brengt.”
Geen Breugeliaans boerenbier
Onderzoek in archieven bracht aan het licht dat lambiek niet de volksdrank uit Breugels schilderijen was. Evenmin ontstond lambiek op het platteland, maar wel omstreeks 1783 binnen de Brusselse stadsmuren. “Het is een grote misvatting om de oorspronkelijke lambiek als een ‘oerbier’ te zien, dat enkel onderworpen was aan de wil van de natuur. Brusselse brouwers hadden integendeel heel wat empirische kennis en generatielange ervaring nodig om tot lambiek te komen.”
Nieuwe kijk
Door het nieuwe historische onderzoek dienen heel wat definities herbekeken te worden. Zo was faro in oorsprong niet het zoete en weinig gealcoholiseerde bier, was geuze niet het schuimende flessenbier en werd een ander brouwrecept gevolgd. “Lambiekbieren hebben sinds hun ontstaan onmiskenbaar een gedaantewisseling ondergaan en ik besef dat die omslag voor veel bierliefhebbers niet vanzelfsprekend is. Maar respect tonen voor het bier en zijn geschiedenis kan enkel maar door het verhaal te vertellen hoe het echt gelopen is.”
“Vandaag heeft lambiek zijn eigen bijbel.” Jean-Pierre Van Roy, brouwerij Cantillon Brussel.
Eigen bijbel
Jean-Pierre Van Roy van de Brusselse lambiekbrouwerij Cantillon volgt Raf al jaren: “Nooit eerder werd het onderwerp met zoveel ernst en diepgang behandeld, en bovenal zonder verborgen agenda. Dit boek biedt ons een nieuwe kijk op lambiek, faro en geuze, bieren die zo’n belangrijke rol hebben gespeeld in onze geschiedenis. Vandaag heeft lambiek zijn eigen bijbel.”
Buitenlandse interesse
Ook Adam Harbaugh, mede-oprichter van het informatieplatform Lambic.Info dat in 2020 de HORAL Lambic Award won, kan het belang van het boek niet genoeg benadrukken : “Voor het eerst verweeft Raf de culturele betekenis van lambiek met diens historische ontwikkeling. Voor de fanatieke lambikliefhebber is het een totale omslag van wat we dachten erover te kennen. Voor de occasionele bierdrinker is het boek een springplank om de pelgrimstocht naar de Brusselse regio te maken.”
Atypisch bierboek
Het is uiteindelijk een atypisch bierboek geworden, zonder kunstzinnige foto’s maar met focus op de inhoud. Omwille van enorme buitenlandse interesse voor de Belgische spontaan vergiste bieren, wordt het boek in het Engels gepubliceerd. Het boek kost 35 EUR is vanaf 2 september te verkrijgen bij brouwerijen 3 Fonteinen (Lot-Beersel) en Cantillon (Anderlecht).
RAF MEERT, Lambic. The Untamed Brussels Beer. Origin, Evolution and Future, 230mm x 150mm, 400 blz., 29 zwart-wit afbeeldingen, ISBN 9789464660470 , 35 EUR.