Restauratie fase 3 Sint-Pieterskerk weldra van start

SINT-PIETERS-LEEUW: – De gemeenteraad van donderdagavond keurde de lastvoorwaarden en wijze van gunnen voor fase III van de restauratie van de Sint-Pieter- en Pauluskerk goed.

Op 12 mei 2022 bezocht Minister van Erfgoed, Matthias Diependaele de gemeente Sint- Pieters-Leeuw. Hij had goed nieuws, namelijk dat de subsidies voor de restauratie van fase 3 waren goedgekeurd door de Vlaamse regering.

Jan Desmeth, burgemeester : “We hebben ons dossier voor fase 3 ingediend in 2014, net toen we met heuse Torenfeesten de werken van fase 2 konden vieren. Nadat we eind 2021 de minister aan de hand van een technisch dossier op de hoogte brachten dat het dringend werd om hogere kosten te vermijden, werd in mei 2022 het licht op groen gezet. Het bestek werd inmiddels geactualiseerd zodat de gemeenteraad van 29 september 2022 haar goedkeuring kon geven en we nu op zoek kunnen naar een aannemer. We verwachten de start van de werken begin 2023 en de duur zal ongeveer één jaar zijn.”

De zijbeuken, het schip en de transepten zijn nu aan de beurt. Hierbij worden de natuurstenen gevels, de bedaking (van de transepten enkel nog het te restaureren westelijke deel) en het timmerwerk op de zoldering gerestaureerd.

Na deze derde fase zal de buitenkant van de kerk helemaal opgeknapt zijn en start een vierde restauratiefase: de interieurrestauratie.

Hof te Berchemveld investeert in immaterieel erfgoed met aankoop trekpaardveulen Jana Van ‘t Costershof van Vlaams-Brabant

SINT-LAUREINS-BERCHEM: – Geert en Tinneke Leyssens van Vleesveebedrijf ‘Hof Berchemveld‘ investeren in Vlaams immaterieel erfgoed met de aankoop van een 1-jarig trekpaardveulen Jana Van ‘t Costershof van Vlaams-Brabant. Het veulen zal vooral in de wei met de hoogstamfruitbomen vertoeven.
2022-09-07-trekpaardveulen_Jana_hof-te-berchemveld (1)
Geert Leyssens: “Trekpaarden hebben ons altijd aangetrokken. Bijvoorbeeld als we naar de trekpaardendagen in het Colomapark gingen of bij de jaarmarkten in de gemeente was dat altijd het eerste waar we naar toegingen. Hier iets verder woont een oudere boer die nog een boerenpaard heeft maar die gaat nu stoppen met kweken. Dus als die gaat stoppen zijn er geen boerenpaarden meer in Sint-Laureins-Berchem. Daarom en na lang nagedacht te hebben hebben we besloten om zelf een boerenpaard aan te kopen. Het zal wat wennen zijn maar we zijn gewoon van met dieren te werken al moeten we nog ervaring opdoen met trekpaarden. Wat ook leuk is, in het begin gaan we het apart houden maar een boerenpaard mag perfect in een wei tussen de koeien staan dat deed men vroeger ook reeds. Het is nu een veulen maar binnen enkele jaren hopen we ermee te kunnen kweken. We gaan ook nog een nieuwe paardenbox installeren zodat het meteen deftig doen en daar zal ook meteen plaats in voorzien zijn voor twee trekpaarden voor als er dan later een veulen is van Jana. Het veulen is al tamelijk tam en we gaan het ook tam houden, we gaan er niet mee gaan ploegen of met een kar rijden,… Want dat is allemaal niet evident en daar kruipt heel veel tijd in. Het is de bedoeling dat het een braaf paard is en onze kinderen zouden er graag op leren rijden. Wie weet nemen we binnen enkele jaren dan zelf mee aan de prijskampen voor trekpaarden in het Colomapark.
Eigenlijk vind ik het vooral mooi om een trekpaard in een wei te zien staan. Vroeger stond het in de regio ermee vol en misschien zijn we nu één van de laatste boeren waar er nog een trekpaard zal staan.

Deze slideshow vereist JavaScript.

Hubert Avaux, voorzitter van de Leeuwse Cultuurraad:”Vandaag zijn we weer te gast in een hoeve waar cultuur en levend cultureel erfgoed meer dan ooit leeft.
In 2017 bekostigde het Hof Te Berchemveld een hoogstamfruitbomen arboretum. Vandaag investeren ze zwaar in een bruin top trekpaardveulen Jana Van ‘t Costershof van Vlaams-Brabant. Ik ben ervan overtuigd dat binnen 20 jaar de Leeuwenaren nog zullen kunnen genieten van deze parel van levend Vlaams cultureel erfgoed.”

Hof Te Berchemveld, Brabantsebaan 375 A in Sint-Laureins-Berchem – https://berchemveld.be

agenda: Open Monumentendag – 100 jaar tuinwijken

2022-09-11-affiche_open-monumentendagSINT-PIETERS-LEEUW: – In onze gemeente hebben we verschillende tuinwijken, een fenomeen waar we tot vandaag weinig of niets over verteld hebben. Naar aanleiding van 100 jaar tuinwijken in België, wil de gemeente hier tijdens Open Monumentendag van 11 september 2022 graag meer over vertellen.

We focussen op de Tuinwijk Zuun; deze is ook opgenomen op de inventaris Onroerend Erfgoed. Maar we willen door infoborden ook aan de bewoners van de andere tuinwijken meer over dit fenomeen vertellen. Op 11 september zorgen we voor een gratis gegidste rondleiding in de Tuinwijk Zuun.

In Sint-Pieters-Leeuw zijn drie tuinwijken: Tuinwijk Zuun, ten oosten van de Bergensesteenweg, de Seizoenswijk, aan de overkant van die steenweg, en de tuinwijk aan het Negenmanneke, rond de G. Deruyverstraat- en G. Gibonstraat. Tuinwijken zijn een fenomeen van de jaren ’20. Na de grote oorlog van ’14-’18 was er een huisvestingscrisis. De overheid zocht een oplossing in collectieve woningbouw en richtte daarom de Nationale Maatschappij voor Goedkope Woningen op in 1919.

Bij de keuze van de te bouwen woonvorm werd gekeken naar een typisch Engels model: de tuinwijk. Bij tuinwijken wordt de hele wijk als samenhangend geheel ontworpen waarbij veel aandacht wordt besteed aan de openbare ruimtes en groenaanleg. De strikte organisatie van een tuinwijk zou harmonie creëren en een samenhon’gheid tussen de bewoners. Het was op dat moment hét voorbeeld voor hoe in de toekomst zou gewoond worden. 100 jaar later kunnen we terugblikken en beoordelen of die toekomstbeelden klopten.

Ook in Sint-Pieters-Leeuw zijn er zeer vroege voorbeelden van tuinwijken. De allereerste was Tuinwijk Zuun. We strijken dan ook graag daar neer om jullie het verhaal te vertellen achter deze wijk. Samen met de erfgoedexperten van Zender zullen we ook inpikken op de andere Leeuwse tuinwijken.

Afspraak zondag 11 september 2022 om 14.30 uur voor een gegidste rondleiding, gevolgd door een drankje in het hart van Tuinwijk Zuun. Iedereen welkom’.
Meer info: erfgoed@sint-pieters-leeuw.be of 02 37122 62.

agenda: welke stukken uit de kerk van Ruisbroek moeten bewaard worden?

RUISBROEK: – Zaterdag 21 en zondag 22 mei 2022 van 14 tot 17 in de kerk van Ruisbroek: “Bekende mannen, mysterieuze doosjes en blinkende kronen”.
Vrijwilligers hebben een inventaris gemaakt van alles wat los én vast staat in de kerk. In deze fase overloopt de erfgoedcel van de gemeente alles nog eens om te beslissen wat ze in de toekomst met al deze stukken gaan doen.
Alles bijhouden is onmogelijk. Trouwens, heeft het wel zin om alles op een zolder te leggen waar het honderd jaar onaangeroerd blijft liggen? Kunnen we niet beter sommige stukken uitlichten, beter laten opvallen of blijven gebruiken en andere misschien verkopen of wegschenken?

Een experte liet alvast haar licht schijnen op wat zij waardevol vindt, vanuit kunsthistorisch perspectief. Zij bracht ons al heel wat kennis bij: is het wel al goud wat blinkt en hoe oud of zeldzaam zijn sommige stukken?

Maar de erfgoedcel van de gemeente heeft een belangrijkere vraag: wat vind jij van de collectie? Wat heeft voor jou waarde?
Met waardevol bedoelen we niet: hoeveel centen is dit waard? Maar we willen weten of je herinneringen hebt aan bepaalde stukken. Of zie je in de toekomst een mooie rol weggelegd voor een of ander beeld? Misschien vind je dat we sommige stukken verkopen of zelfs wegsmijten?
We stallen wat uit en geven je graag meer informatie over het gebruik van de stukken. Op basis van jouw inbreng gaan we bepalen wat we met de collectie doen. Kom kijken naar de collectie en zeg wat jij er van vindt!”
Kom zeker even langs op zaterdag 21 en zondag 22 mei 2022 tussen 14 en 17 uur in de kerk van Ruisbroek.

Zie ook ons artikel van 11/05/22: – Herbestemming kerk Ruisbroek voorgesteld

838.866 euro subsidie voor fase 3 restauratie Sint-Pieter en Pauluskerk in Sint-Pieters-Leeuw

SINT-PIETERS-LEEUW: – Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele zet het licht op groen voor de volgende stap in de restauratie van de Sint-Pieter en Pauluskerk in Sint-Pieters-Leeuw. De Vlaamse overheid kent hiervoor een premie van 838.866,66 euro toe.
Nadat al eerder stabiliteitswerken waren uitgevoerd en daarna de 16e-eeuwse kalkzandstenen toren werd opgeknapt is het nu tijd voor de restauratie van de transept- en zijgevels en het schipdak. Daarna volgt nog een interieurrestauratie, waarna de kerk er opnieuw voor een hele tijd tegenaan kan”, aldus minister Matthias Diependaele. “Investeren in ons onroerend erfgoed draagt in de eerste plaats bij tot werkgelegenheid in de bouw- en restauratiesector. Maar door ons patrimonium te gebruiken als cultureel en toeristisch uithangbord levert deze investering op termijn ook een economische en maatschappelijke meerwaarde op. We maken van Vlaanderen een aantrekkelijke plek om in te wonen, om te ondernemen, te bezoeken en van te genieten.”

De derde fase van de restauratie van de Sint-Pieter en Pauluskerk in Sint-Pieters-Leeuw kan starten. De zijbeuken, het schip en de transepten zijn aan de beurt. Hierbij worden de natuurstenen gevels, de bedaking (van de transepten enkel nog het te restaureren westelijke deel) en het timmerwerk op de zoldering gerestaureerd. Na deze derde fase zal de buitenkant van de kerk helemaal opgeknapt zijn en start een vierde restauratiefase: de interieurrestauratie. Naast de derde restauratiefase worden werken uitgevoerd aan het beschermde kerkhof. Recent werden de oorlogsgraven gerestaureerd. Ook zijn werken aan alle graven op het kerkhof en de omgeving van de kerk gepland. Voor de restauratie van de kerk is een premie van 838.866,66 euro toegekend.

Jan Desmeth, burgemeester en bevoegd voor Erfgoed: “Fase 2 werd in juni 2014 beëindigd met heuse torenfeesten en een waar volksfeest aan de Rink. We konden toen ook melden dat het ingediende dossier voor fase 3 ontvankelijk verklaard was door het Agentschap Onroerend Erfgoed. We zijn dan ook verheugd dat Minister Diependaele de nodige kredieten heeft vrijgemaakt om deze volgende fase te restaureren. Het saldo van de nodige kredieten staan reeds in onze gemeentelijke begroting ingeschreven. De kerk en de omgeving is beschermd erfgoed en dat is meer dan terecht.”

De Sint-Pieters en Pauluskerk in Sint-Pieters-Leeuw is een gotische kerk. Belangrijke delen van het gebouw dateren uit de 15de eeuw. Het monument is opgetrokken in verschillende steensoorten: witte zandsteen, Balegemse en Lediaanse kalksteen, kwartsteen, petit granit en baksteen. Blikvanger in het interieur is de monumentale laat-barokke preekstoel die in 1754 werd gemaakt door de Mechelse beeldhouwer Jan Frans Van Turnhout. De kerk is sinds 1938 beschermd als monument. Samen met het omliggende kerkhof en de omheiningsmuur vormt de kerk ook een beschermd landschap.

Deze slideshow vereist JavaScript.

agenda: Erfgoeddag maakt school brengt schoolherinneringen tot leven in Pajottenland & Zennevallei

REGIO: – Op zondag 24 april 2022 kan je traditiegetrouw op ontdekking in Pajottenland & Zennevallei om het rijke culturele erfgoed van onze streek te ontdekken tijdens de erfgoeddag. Tal van organisaties gingen de afgelopen maanden op zoek naar het schoolse verleden en verzamelden voor de gelegenheid dierbare herinneringen aan de schooltijd van vroeger.

Na twee moeilijke jaren corona kan je opnieuw op diverse locaties het cultureel erfgoed ontdekken. De heemkringen lieten zich graag inspireren door het Vlaamse thema “Erfgoeddag maakt school” en zetten het schools erfgoed op zondag 24 april in de kijker.

Meer info over de evenementen in onze regio: www.erfgoeddagpz.be

Zender is de nieuwe naam voor Cultuurregio Pajottenland & Zennevallei

REGIO: – Na tien jaar Cultuurregio Pajottenland & Zennevallei is het tijd voor een nieuwe stijl en nieuwe naam… “Zender”.

Met veel passie voor het veld blijven we alle cultuur – en erfgoedwerkers (professionelen én vrijwilligers) in onze regio ondersteunen. Heb je vragen over het cultuur- of erfgoedbeleid? Zit je depot overvol? Wil je een project opzetten rond leesbevordering? Wil je een collectie inventariseren? Heb je vragen rond herstemming of restauratie? Wil je cultuur aantrekkelijker maken voor jongeren? Dan ben je bij ons aan het juiste adres!
Meer info: www.zender.be

Ondersteuning voor erfgoedprojecten

PAJOTTENLAND: – Wil jij een project starten rond cultureel erfgoed en heb je nood aan een financieel duwtje in de rug? Erfgoed Pajottenland Zennevallei ondersteunt je graag!

Je kan een subsidie ontvangen van 500 of 1000 euro. Cultureel erfgoed omvat alles van roerend erfgoed zoals foto’s, audio, voorwerpen, kunstobjecten… en immaterieel erfgoed zoals tradities, volksverhalen, dialecten, recepten…
Hun eerste aanvraagronde loopt nog tot 15 april 2021. Ontdek het reglement en de formulieren voor de aanvraag op www.erfgoedcelpz.be/subsidie-cultureel-erfgoedproject

Weg van God zorgt voor inventarisatie van meer dan 4000 kerkelijke objecten

REGIO: – Met het project Weg van God heeft Erfgoedcel Pajottenland & Zennevallei twee jaar lang intensief ingezet op de zorg voor roerend religieus erfgoed. Het belang van een goede kerkinventaris is namelijk groter dan ooit. In meerdere kerken in de regio gaan geen erediensten meer door. Een inventaris vormt een goede basis voor de toekomst van de objecten. De roerende goederen, zoals kandelaars, kelken en textiel, moeten dan namelijk een nieuwe bestemming krijgen.

Een goede inventaris
Het streefdoel van het project was gemeente- en kerkbesturen te begeleiden in de opmaak van een professionele en gedigitaliseerde erfgoedinventaris. Zo’n inventaris bevat van elk object een foto, een beschrijving, de afmetingen, de toestand en (kunst)historische gegevens. Een digitale erfgoedinventaris is voor een kerkfabriek namelijk heel nuttig voor een verantwoord beheer van hun collectie, voor de opmaak van een beheersplan en voor de verzekering bij diefstal of schade. Een inventaris vormt daarnaast de basis voor een neven- of herbestemming, wat meer en meer voorkomt. Ten slotte omvat de inventaris veel informatie die anders misschien verloren zou gaan en die toegankelijk gemaakt kan worden voor een breed publiek.

14 collecties, 4000 objecten, 76 vrijwilligers
Gedurende twee jaar heeft de Erfgoedcel kerkfabrieken en vrijwilligers intensief begeleid. Intussen is er van 14 parochiekerken een gedetailleerde, digitale inventaris opgemaakt. Zonder de hulp van de vele vrijwilligers was dit niet gelukt. Uren hebben ze doorgebracht in, soms koude, kerken om de objecten te inventariseren. Deze kerken bevinden zich in de gemeenten Sint-Pieters-Leeuw, Dilbeek, Lennik, Herne, Ternat, Roosdaal en Gooik. Benieuwd welke pareltjes we ontdekt hebben? Neem dan een kijkje op Erfgoedplus.be. Al deze collecties worden hier gepubliceerd.

Wat nu?
Het project is afgelopen maar uiteraard zet de Erfgoedcel nog steeds in op de zorg voor roerend, religieus erfgoed. Gemeente- en kerkbesturen kunnen nog steeds terecht bij de Erfgoedcel voor ondersteuning. De kennis en expertise die opgebouwd is rond religieus erfgoed wordt immers duurzaam geïntegreerd in de reguliere werking. Heb je vragen bij een inventarisatie-, waarderings- of herbestemmingstraject? Neem dan zeker contact op met benedicte@erfgoedcelpz.be.

project oude foto’s Bergensesteenweg

SINT-PIETERS-LEEUW: – De dienst Erfgoed wil de werken aan de Bergensesteenweg aangrijpen om de geschiedenis van deze baan te vertellen. Moesten de kasseien, later het asfalt, op deze baan kunnen spreken, zouden we oren en ogen te kort komen. Wie zou hier allemaal gepasseerd zijn? Recentelijk zagen we nog de tanks en andere militaire voertuigen over deze baan denderen, als herinnering hoe de bevrijdingscolonne in 1944 hier voorbij kwam. Maar de lange geschiedenis zal veel meer bekende getuigen kunnen noteren.

Jan Desmeth, Schepen van Erfgoed : “Naast een fasering van de werken hebben we een fasering van erfgoed thema’s gelegd. Op het einde van elke fase zullen we even terugblikken en thema’s behandelen zoals de steenweg als vervoers-as met de tram en terminus Zuun, met de wielerpiste en de grootste successen van KV Zuun, de dramatische sluiting van de Michelin-fabriek, enzovoort. We maken er een ontmoetingsmoment van op het einde van elke fase. De eerste keer na de zomer van 2021.”

De eerste fase van de werken wordt in oktober opgestart in de omgeving van de Georges Wittouckstraat. Het lijkt ons dus niet meer dan logisch om te starten met het verhaal van de tram. De plaats is immers nog altijd gekend als ‘den terminus van Zuun’: zowel tramlijn Z (voor Zuun) als F (naar het Noordstation) hadden hier hun eindpunt. Bovendien was dit de plek waar de trams van en naar Brussel elkaar konden kruisen. We willen graag al die oude tramverhalen opdiepen!

Nadien schuiven de werken op in de richting van Halle: hier willen we het accent leggen op sport. De naam van de horecazaak ‘in de piste’ verwijst nog altijd naar de wielerpiste die hier rechtover ooit was. En iets verderop, bij de Petrus Basteleusstraat, vinden we de voetbalvelden van KV Zuun: in 1983 werd de ploeg kampioen in Bevordering. Het hoogste niveau dat ooit door een Leeuwse ploeg behaald werd. Die sportieve glorietijden willen we in beeld brengen.

Bij de verdere planning van de werken kijken we al vooruit naar deze thema’s: landbouw & boerderijen, brouwerijen en herbergen, de steenweg als tolweg en uiteraard Michelin, in haar hoogdagen tot de stakingen bij de sluiting.

We weten zeker dat jullie zelf nog veel verhalen, oude foto’s en filmpjes hebben liggen die deze gebeurtenissen in beeld brengen. We doen dus graag een oproep naar jullie om ons hierbij te helpen. Als jullie graag nog een ander thema koppelen aan de geschiedenis van de steenweg, horen we dat graag. Ook leuke tips en ideeën over de manier waarop we dit allemaal tot de burger kunnen brengen zijn welkom.”
Meer info: erfgoed@sint-pieters-leeuw.be02 371 22 62

Fase 1: Waar: G. wittouckstraat – Thema: Tram (Tramlijn HL, Geëlektrificeerd in 1931, 1966 wordt de tram vervangen door bussen)
Fase 2: Waar: Koning van Spanje – Thema: Sport (voetbalterreinen Zuun + de piste)
Fase 3+4: Waar: Debaerdemakerstraat – Laurierplein – Wilderkasteellaan – Thema: Landbouw, molens, Scheut
Fase 5: Waar: E. De Baerdemaeker – Gr. Bijgaardenstraat – Thema: Brouwerijen & herbergen (l’ étoile, Belle Vue, Ferme Bretonne
Fase 6: Waar: Gr. Bijgaardenstraat – De renessestraat – Thema: Michelin
Fase 7+8: Waar: De renessestraat – Grens anderlecht – Thema: Tol

plannen herbestemming kerk Oudenaken tot gemeenschapshuis worden concreter

OUDENAKEN: – De gemeente voorziet 1,6 miljoen euro voor de herbestemming van de kerk van Oudenaken tot gemeenschapshuis. De werken zullen in 2023 starten. Dat raakte woensdagavond bekend op een infoavond in de kerk.

De voormalige kosterswoning en de parochiezaal zullen worden afgebroken om er een pleintje van te maken. de functie van de parochiezaal komt in de kerk en zal zo’n 30% groter zijn. In de kerk komt een keuken, een sanitair blok en materiaal om allerlei feesten en activiteiten te kunnen laten doorgaan.

Meer uitleg over de plannen verneem je van Jan Desmeth, schepen van Erfgoed en erediensten in onderstaande video:

Hoe gaat het nu verder?
• Midden september tot midden november 2020 opmaak projectdossier op basis van concluderend model C/C+ voor aanstelling architect.
• December 2020 goedkeuring bestek + lastvoorwaarden aanstelling ontwerper op gemeenteraad
• januari 2021 tot september 2021 procedure aanstelling architect met 2-stapsprocedure
• oktober 2021 tot september 2022 (voor) ontwerp
• oktober 2022 goedkeuring bestek + lastvoorwaarden aanstelling aannemer op gemeenteraad
• november 2022 tot april 2023 procedure aanstelling aannemer
• mei/juni 2023 mogelijke start der werken. Worst case augustus 2023
• einde der werken te bepalen na afronding ontwerpfase (kerk en buitenaanleg)

Deze slideshow vereist JavaScript.

renovatie en uitbreiding van landhuis Deviron tot bibliotheek begonnen

SINT-PIETERS- LEEUW: – De werken voor de renovatie en uitbreiding van landhuis Deviron tot nieuwe bibliotheek van Sint-Pieters-Leeuw zijn vandaag begonnen met de aanleg van een voorlopige werfweg.


De nieuwe bibliotheek zal dienst doen als ontmoetingsplaats en verbinding met het centrum, De Rink, dankzij een nieuwe parktoegang, bospaden en een fietsenstalling.
Naast de bibliotheek zal het gebouw ook onderdak bieden aan de vrijetijdsdiensten cultuur, jeugd, sport, erfgoed en het toerismekantoor die op één locatie samengebracht worden en mee voor het bruisend karakter van de site zullen zorgen.


De architectuur respecteert de erfgoedwaarde van het gebouw en zorgt voor een originele uitbouw aan de achterzijde. Het huidige gebouw krijgt een grondige renovatie. De renovatie bewaart de vormgeving en het uitzicht van de originele gevels nagenoeg volledig. Enkel de inkom ondergaat een structurele verandering. De nieuwbouw komt aan de achterzijde en is van het hoofdgebouw gescheiden door een glazen tussenvolume. Het nieuwe geheel krijgt hierdoor aan de parkzijde een moderne uitstraling die contrasteert met het landhuis zelf.
Opvallend is dat het niveau dat ter hoogte van de inkom ondergronds ligt, door de terreinhelling, aan de parkzijde gelijkvloers uitloopt op een ruim terras met intiem parktheater.

Gunther Coppens, schepen van Gemeentelijke gebouwen: “Momenteel wordt de werf klaargemaakt voor de echte start van de werken. In juli zal de paalfundering gestoken worden en na het bouwverlof zullen dan ook de funderingsplaten gelegd worden. Eind september mogen we dan de werken aan de ruwbouw verwachten die hun besluit zullen vinden eind mei. Tegen november 2021 zal de binnenafwerking beëindigd zijn om tegen einde 2021 de volledige afwerking te benaderen.


Er wordt met duurzame materialen gewerkt zoals FSC-hout en dankzij de PV-panelen wordt er heel wat CO2 uitstoot uitgespaard. Duurzaamheid wordt verder doorgetrokken in het energieverbruik. De waarde voor het nieuwe deel is E47 en voor het gerenoveerde landhuis E53. Het gebouw wordt verwarmd via een lucht-water-warmtepomp, die wordt gevoed door 25KWp fotovoltaïsche panelen.
Zowel visueel als ecologisch betoont deze architectuur respect voor het erfgoed en de groene omgeving waarin het gebouw zich bevindt.

Jan Desmeth, schepen van bibliotheek : “Naast het gebouw zelf zijn we reeds volop bezig om samen met de architecten een plan van inrichting voor te bereiden. Naast de klassieke collectie op de eerste verdieping, voorzien we heel wat beleving op het gelijkvloers en een hippe jeugdafdeling op niveau -1, waar je ook een verbinding hebt naar buiten toe. Zo willen we tijdig klaar zijn met een bestek voor de inrichting zodat zaken vlot op elkaar kunnen aansluiten en de bibliotheek snel kan opengaan zodra de bouwwerken beëindigd zijn.”

Deze slideshow vereist JavaScript.


Meer info: Agentschap Onroerend Erfgoed –https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40626

Lewe: De Tweede Wereldoorlog in Sint-Pieters-Leeuw – Een orale geschiedenis

2020-04-02-LeweSINT-PIETERS-LEEUW: – Deze nieuwe uitgave van Lewe, de Werkgroep Streek- en volkskunde, wordt uitgebracht ter gelegenheid van de 75e verjaardag van het formele einde van de Tweede Wereldoorlog hier in het Westen, met de capitulatie van Nazi-Duitsland op 8 mei 1945. Het is een orale geschiedenis, een getuigenis van mensen die de oorlog zelf nog hebben beleefd. Ze werd samengebracht op de website ‘sint-pieters-leeuw.eu’ ter gelegenheid van de 75e verjaardag van de bevrijding van Sint-Pieters-Leeuw, op 3 september 2019.

Lewe brengt zo het verhaal van hoe de oorlog hier in onze gemeente werd ervaren en ondergaan.
Het is een verhaal van angst, van overleven, van bewondering voor moedige mensen, van solidariteit. De heemkundegroep heeft het document aangevuld met twee fotoreportages over de militaire stoet die in september de bevrijding van Brussel herdacht en over de militaire bunker in kasteel Groenenberg. Tenslotte worden ook alle gesneuvelde soldaten en omgekomen erkende verzetsstrijders uit de gemeente in herinnering gebracht.

Deze Lewe is voor 5 euro verkrijgbaar in de hoofdbibliotheek of via het mailadres heemkunde@sint-pieters-leeuw.be.

inventarisatie Sint-Lutgardiskerk afgerond

ZUUN: – In Gemeente Sint-Pieters-Leeuw inventariseert een team van vrijwilligers samen met Erfgoedcel Pajottenland & Zennevallei kerk na kerk.
Intussen is ook de Sint-Lutgardiskerk in Zuun volledig afgewerkt.


Nadat de Sint-Stefaankerk in Negenmanneke in december volledig geïnventariseerd was, was in januari de Sint-Lutgardiskerk aan de beurt. 7 weken en 175 objecten later is ook deze kerk volledig afgewerkt. De digitalisatie van de inventarisatiefiches is volop bezig dus binnenkort is de hele collectie raadpleegbaar via Erfgoedplus. be.
Meer info: www.erfgoedcelpz.be

Definitieve bescherming van abdijhoeve Hof ten Brukom

SINT-PIETERS-LEEUW: – Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele beschermt de abdijhoeve Hof ten Brukom in Sint-Pieters-Leeuw definitief als monument. ”Ik bescherm het Hof ten Brukom als monument omwille van de historische en architecturale waarde. De abdijhoeve getuigt van het landbouwsysteem tijdens het ancien regime en is dus onlosmakelijk verbonden aan de geschiedenis en de identiteit Sint-Pieters-Leeuw”, laat de minister weten.
2019-12-00-archieffoto-abdijhoeve Hof ten Brukom
De reden om in 1777 de abdijhoeve Hof ten Brukom te bouwen, was ter vervanging van een oudere pachthoeve. De hoeve is de laatste fysieke getuige van de eeuwenlange aanwezigheid van de machtige Brusselse Ter Kamerenabdij op deze plaats en is daarom een waardevol historisch relict.

Brukom is een belangrijk gehucht gelegen op een knooppunt van wegen en waterlopen. Die gunstige ligging bood grote mogelijkheden voor landbouw en veeteelt. De oudste verwijzing naar de abdij van Ter Kameren in Brukom vinden we in een oorkonde van 1238.

Hof ten Brukom getuigt van het landbouwsysteem tijdens het ancien regime. De toegangspoort met duiventil, een privilege weggelegd voor adel en clerus, toonde de bijzondere status van de abdijhoeve. Ook na de opheffing van de abdij aan het einde van de achttiende eeuw hield de pachthoeve haar agrarische functie. Het goed wisselde tijdens de negentiende eeuw meerdere malen van eigenaar en werd altijd verder verpacht, tot aan het midden van de twintigste eeuw. Gedurende lange tijd was er een paardenkwekerij ondergebracht, waarvan nog enkele paardenstallen overblijven.

Grote architecturale waarde
Wat het gesloten hoevecomplex zo speciaal maakt, is de uitzonderlijke grootte en de architecturale kwaliteit. De abdijhoeve werd opgetrokken in een zeer typerende bak- en zandsteenarchitectuur onder steile leien bedaking, met afgewolfde zadeldaken. De gebouwen zijn volgens een rationele rechthoekige samenstelling gegroepeerd rondom een gekasseid erf, waarop vroeger een centrale mestvaalt stond. Het vormt een symmetrisch geheel, parallel gelegen met de straat. De twee hoger gelegen vleugels die er haaks op staan bevatten een imposante schuur en het woongedeelte met boerenwoning en rentmeesterswoning.

Ondanks het functionele karakter is de architecturale vormgeving van de stalgebouwen uitzonderlijk omdat gebruik werd gemaakt van een overwelving met bakstenen koepelgewelven op monolithische zuilen van blauwe hardsteen”, besluit minister Diependaele.

agenda: Infostand begraafplaatsen

2016-01-06-kerkhof-ZuunSINT-PIETERS-LEEUW: – In oktober staat de erfgoeddienst je met raad én materiaal bij om het graf van je dierbare in goede staat te krijgen.

Je vindt de erfgoeddienst op onderstaande momenten bij de ingang van de aangegeven begraafplaatsen. Opdat jullie op de hoogte blijven, tonen ze tegelijkertijd wat info over de geschiedenis van de begraafplaats en de kleine ingrepen die de dienst het afgelopen jaar zelf heeft uitgevoerd. Want samen willen we van onze begraafplaatsen nette en eerbare plekken maken.

• Zaterdag 19 oktober 2019
9 – 10.50 uur: kerkhof Oudenaken
11 – 12.30 uur: kerkhof Sint-Laureins-Berchem
• Zaterdag 26 oktober 2019
9 – 10.50 uur: begraafplaats Vlezenbeek
11 – 13 uur: begraafplaats Zuun
14 – 16 uur: begraafplaats Ruisbroek

Vragen? Stel ze aan de erfgoeddienst  zeker ook per mail via erfgoed@sint-pieters-leeuw.be.

Pajotse molenbox – 8 wandel- en fietsroutes

2019-07-15-Pajotse-Molenbox_8 wandel- en fietsroutesPAJOTTENLAND: – Water- en windenergie waren ooit ontzettend hip! De Pajotse molenbox van Erfgoedcel Pajottenland & Zennevallei neemt je met 8 wandel- en fietsroutes mee op sleeptouw langs water- en windmolens uit de regio.

Wist je dat er in het Pajottenland vroeger minstens 92 actieve molens waren? En dat dit er vandaag nog slechts drie zijn. Bijna elk dorp heeft een Molenstraat of een Molendreef en als je goed kijkt zie je nog restanten van ons molenverleden in het landschap.
Trek je stapschoenen aan of haal je fiets van stal en ga op ontdekking! In de Pajotse molenbox zitten 8 wandel- en fietskaarten met routes langs de (verdwenen) molens in de streek.

Je kan de molenbox online kopen of aankopen in één van de verdeelpunten in de regio.

vrijwilligers maken gedigitaliseerde erfgoedinventaris kerk Ruisbroek

RUISBROEK:  – Erfgoedcel Pajottenland & Zennevallei is samen met vrijwilligers sinds deze voormiddag in de Parochiekerk Jan Ruusbroec en onze-lieve-vrouw begonnen met een inventaris aan het opmaken. Alle waardevolle stukken worden gefotografeerd en krijgen een label. Zo zal de kerk binnenkort over een volledige en gedigitaliseerde erfgoedinventaris beschikken.
2019-07-04-affiche-inventarisatie-kerk-Ruisbroek
Met het vrijwilligers inventarisatieteam zorgen we voor de opmaak van een professionele erfgoedinventaris die van elk object dat tot de kerkelijke collectie behoort een foto, een fysieke & inhoudelijke beschrijving, de afmetingen, de materialen, de toestand, de datering, de stijl en andere (kunst)historische gegevens bevat.
De objecten transporteren, reinigen, meten, fysiek nummeren, beschrijven of fotograferen…
Het resultaat, een digitale erfgoedinventaris, zal te zien zijn op de website www.erfgoedplus.be.
Een dergelijke inventaris ligt aan de basis van een goed collectiebeheer, is noodzakelijk voor het doorlopen van een waarderings-, selectie- en herbestemmingstraject en heeft nog tal van andere voordelen, zoals een verhoogde zichtbaarheid van de kerkschatten.

Oorlogsmonument aan Rink volledig gerestaureerd

SINT-PIETERS-LEEUW: – De sokkel, de gedenkplaten en het het beeld van het oorlogsgedenkteken aan de Rink zijn nu volledig gerestaureerd.

 


Na de restauratie van het beeld vorig jaar, is de restauratie van de sokkel nu ook voltooid.

2019-06-13-oorlogsgedenkteken_aan_Rink-volledig-gerestaureerdHistoriek:
Het oorlogsgedenkteken van Sint-Pieters-Leeuw werd kort na de Eerste Wereldoorlog opgericht in opdracht van het gemeentebestuur.
Ontwerp en uitvoering werden toevertrouwd aan Joseph Baudrenghien (Monceau-sur-Sambre 1873 – 1954 Ukkel) en de Brusselse bronsgieter Léon Orban.
Na 1945 werden op de sokkel van het monument twee bronzen gedenkplaten aangebracht met de namen van de slachtoffers van de de Tweede Wereldoorlog.
Beschrijving:
Oorlogsgedenkteken, gelegen in een perkje – met metalen relingen tussen hardstenen pijlers omheind – en gevormd door een hoge, rechthoekige, natuurstenen sokkel waarop twee in brons gegoten soldaten, één gewond en met één been over de sokkel afhangend, en een tweede geknielde soldaat die zijn krijgsmakker ondersteunt.
De massieve sokkel heeft een brede basis en draagt op elke zijde een verdiept aangebrachte bronzen plaat: aan de voorzijde de namen van de gesneuvelden van de Eerste wereldoorlog boven het opschrift “AAN ONZE HELDEN/ 1914 1918/ 1940 1945”, aan de rechter- en de linkerzijde de gesneuvelden van de Tweede Wereldoorlog, en aan de achterzijde “DE GEMEENTE/ ST-PIETERS-LEEUW/ AAN HARE STRYDERS”.

Zie eerder gepubliceerde artikels:
08/04/2019 – sokkel oorlogsmonument wordt hersteld
18/11/2018 – monument gesneuvelden heringehuldigd
12/10/2018 – oorlogsmonument weggevoerd voor restauratie
25/03/2015 – landschapsbeheerplan omgeving van de Sint-Pieter- en Pauluskerk
14/02/2012 – voorlopige bescherming artistieke oorlogsgedenktekens in Vlaams-Brabant

agenda: tentoonstelling Uit Bruegel gegrepen – Objecten van bij ons

VLEZENBEEK: – Van zondag 16 juni tot 15 augustus 2019 in het boswachtershuisje van Domein Groenenberg kan je gaan kijken naar de tentoonstelling: “Uit Bruegel gegrepen – Objecten van bij ons”.


Wat krijg je als je twee van Bruegels meesterwerken combineert met archeologische objecten gevonden in het Pajottenland en de Zennevallei? Een leuke tentoonstelling die je een blik geeft in de 16e-eeuwse cultuur waarin Bruegel leefde.
We tonen je objecten die je kan terugvinden op twee van zijn meesterwerken, namelijk “Triomf van de dood” en “Boerenbruiloft”. Kom en laat je meeslepen in een verhaal van 16e-eeuwse gewoontes en ontdek hoe men vroeger omging met het leven en de dood. Uit Bruegel gegrepen, objecten van bij ons, opent in Sint-Pieters-Leeuw in het kader van de Archeologiedagen (www.archeologiedagen.be).
Locatie: boswachtershuisje in het domein Groenenberg, Konijnestraat 172B te Vlezenbeek

65ste Kaarskensprocessie

SINT-LAUREINS-BERCHEM: – Vanavond trok na de H. Misviering met Maria-verering de 65ste Kaarskensprocessie langs de Maria-kapelletjes van het dorp.
Samen met de ruiters van De Leeuwse Ridders, enkele doedelzakspelers van de Pepingse Pipeband en zangensemble Akkoord stapten meer dan 100 aanwezigen mee in de traditionele kaarskensprocessie.

2019-05-31-Kaarskensprocessie (44)
Door de verbouwingen van de Molenborre werd er deze keer na de processie gezellig nagepraat bij Hof ter Steenberg. Men genoot er van lekkere kramiek met balletjes en streekbieren of een frisdrank.

Deze slideshow vereist JavaScript.

Voorlopige bescherming grafteken Van Cotthem in Sint-Pietersleeuw

Van CotthemSINT-PIETERS-LEEUW: – Vlaams minister-president en Vlaams minister van Onroerend Erfgoed, Geert Bourgeois beschermt zeven naoorlogse graftekens in de Vlaamse Rand voorlopig als monument waaronder het grafteken Van Cotthem in Sint-Pieters-Leeuw.

Het grafteken Van Cotthem uit 1962 werd gemaakt voor de luchtvaartpionier en industrieel Albert Van Cotthem. De buste op zijn graf is een laat werk in het oeuvre van de Brusselse art-nouveau-beeldhouwer Victor Rousseau. Op het graf prijkt het uitzonderlijk afgebeelde ereteken van de arbeid dat Van Cotthem ontving in 1948. Het graf is een vroeg voorbeeld van het gebruik van graniet in de Vlaamse funeraire kunst.

Met de bescherming van deze zeven naoorlogse graftekens uit de Vlaamse Rand wil ik de aandacht vestigen op de kwaliteitsvolle en de artistieke graftekens die in de tijdsperiode van de opkomende massaproductie en -consumptie werden geproduceerd. De bescherming past binnen het project van de evaluatie van het bouwkundige erfgoed in de Vlaamse rand rond Brussel.”, zegt minister-president Geert Bourgeois.

Het zijn vooral de welvarende industriële families die deze grootse graftekens optrokken. Personen van nationaal en cultureel belang kregen fraaie herdenkingstekens. Het gebruik van graniet werd al zeer vroeg toegepast in vergelijking met de rest van Vlaanderen.

Na de voorlopige bescherming organiseert het gemeentebestuur een openbaar onderzoek. Op die manier heeft iedereen de kans om opmerkingen of bezwaren kenbaar te maken bij de gemeente. Binnen negen maanden beslist de minister-president dan over een definitieve bescherming.

nieuwe LEWE: Het financieel beheer van de parochie Sint-Pieter

2019-04-25-LEWE_financieel-beheer-paarochie-Sint-Pieter_01SINT-PIETERS-LEEUW: – Nieuwe publicatie in de reeks LEWE, Tijdschrift van de Werkgroep voorStreek- en Volkskunde:Het financieel beheer van de parochie Sint-Pieter te Sint-Pieters-Leeuw tijdens het Ancien Régime

Tot vrij recent vormt religie een essentieel onderdeel van de samenleving. Vanaf de verspreiding van het christelijk geloof in onze contreien is de kerk een belangrijke structurerende factor, van het pausdom tot de kleine landelijke kerkgemeenschap.
Vanaf het doopsel van Clovis in 499 tot op de dag van heden vormt het (christelijk) geloof en de institutionalisering ervan via de kerk een sturende factor. De invloed hiervan laat zich voelen op alle niveaus. Op lokaal vlak gebeurt dit door de parochies en haar bedienaars, de plaatselijke clerus.

2019-04-25-LEWE_financieel-beheer-paarochie-Sint-Pieter_02Het financiële beheer van een parochie tijdens het Ancien Régime (d.i. de periode vóór de Franse overheersing in 1795) verschilt fundamenteel met de hedendaagse situatie. Waar vandaag een kerkfabriek een openbare instelling is en pastoors een salaris ontvangen vanwege de overheid, dienen in het verleden parochies en hun bedienaars zelf te voorzien in hun werkingsmiddelen. Hierdoor is een goed financieel beheer zeer belangrijk. Deze studie werpt meer licht op de veelzijdige en soms complexe financieringsstromen op lokaal parochiaal vlak en bekijkt de toestand in de Sint-Pietersparochie van naderbij. Ook begrippen zoals tienden, jaargetijden, kapelanieën, curegoederen, kerkmeesters, armentafel enz. worden geanalyseerd en toegelicht.

De auteur van deze publicatie is Joris De Beul, bestuurslid van de Werkgroep, historicus en economist van opleiding en voormalig inwoner van Sint-Pieters-Leeuw. Hij heeft reeds diverse publicaties over de geschiedenis van het Land van Gaasbeek en Lennik gerealiseerd.

Deze Lewe is verkrijgbaar in de Hoofdbibliotheek aan de Rink voor €5, of bij Gilbert Pické via heemkunde@sint-pieters-leeuw.be . Een jaarabonnement op Lewe kost €8 te storten op rekening BE26 0910 1163 0329

Voorlopige bescherming van de abdijhoeve Hof ten Brukom

SINT-PIETERS-LEEUW: – Geert Bourgeois, Vlaams minister-president en Vlaams minister van Onroerend Erfgoed, beschermt de abdijhoeve Hof ten Brukom in Sint-Pieters-Leeuw voorlopig als monument.
2019-05-15-Hof ten Brukom
De abdijhoeve Hof ten Brukom is de laatste overgebleven fysieke getuige van de eeuwenlange aanwezigheid van de Ter Kamerenabdij in Sint-Pieters-Leeuw. Naast deze historische waarde is de abdijhoeve ook een architecturaal pareltje in combinatie met veeteelt- en landbouwmogelijkheden.”, aldus minister-president Geert Bourgeois.

In 1777 werd de abdijhoeve Hof ten Brukom in Sint-Pieters-Leeuw gebouwd ter vervanging van een oudere pachthoeve. Brukom is een belangrijk gehucht gelegen op een knooppunt van wegen en waterlopen. Die gunstige ligging bood grote mogelijkheden voor landbouw en veeteelt. De oudste verwijzing naar de abdij van Ter Kameren in Brukom vinden we in een oorkonde van 1238. De hoeve was een pachthoeve in het bezit van een machtige Brusselse abdij en getuigt van het landbouwsysteem tijdens het ancien regime. De toegangspoort met duiventil, een privilege weggelegd voor adel en clerus, toonde de bijzondere status van de abdijhoeve. Ook na de opheffing van de abdij aan het einde van de achttiende eeuw behield de pachthoeve haar agrarische functie. Het goed wisselde tijdens de negentiende eeuw meerdere malen van eigenaar en werd steeds verder verpacht, tot aan het midden van de twintigste eeuw. Gedurende lange tijd was er een paardenkwekerij ondergebracht, waarvan nog enkele paardenstallen overblijven.

Wat het gesloten hoevecomplex zo speciaal maakt is de uitzonderlijke grootte en de architecturale kwaliteit. De abdijhoeve werd opgetrokken in een zeer typerende bak- en zandsteenarchitectuur onder steile leien bedaking, met afgewolfde zadeldaken. Ondanks het functionele karakter is de architecturale vormgeving van de stalgebouwen uitzonderlijk omdat gebruik werd gemaakt van een overwelving met bakstenen koepelgewelven op monolithische zuilen van blauwe hardsteen.

Procedure
Na de voorlopige bescherming organiseert het gemeentebestuur een openbaar onderzoek. Op die manier heeft iedereen de kans om opmerkingen of bezwaren kenbaar te maken bij de gemeente. Binnen negen maanden beslist minister-president Geert Bourgeois over een definitieve bescherming.

Meer informatie over dit onroerend erfgoed in de inventaris:
https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/40648

inventarisatietraject kerk Oudenaken verloopt vlot dankzij vrijwilligers

OUDENAKEN: – Erfgoedcel Pajottenland & Zennevallei samen met vrijwilligers Jacqueline, Monique en Erik zijn in de kerk van Sint-Pieter-in-Banden in Oudenaken een inventaris aan het opmaken. Alle waardevolle stukken worden gefotografeerd en krijgen een label.


Met het vrijwilligers inventarisatieteam zorgen we voor de opmaak van een professionele erfgoedinventaris die van elk object dat tot de kerkelijke collectie behoort een foto, een fysieke & inhoudelijke beschrijving, de afmetingen, de materialen, de toestand, de datering, de stijl en andere (kunst)historische gegevens bevat.
De objecten transporteren, reinigen, meten, fysiek nummeren, beschrijven of fotograferen…

Het resultaat, een digitale erfgoedinventaris, zal te zien zijn op de website www.erfgoedplus.be.
Een dergelijke inventaris ligt aan de basis van een goed collectiebeheer, is noodzakelijk voor het doorlopen van een waarderings-, selectie- en herbestemmingstraject en heeft nog tal van andere voordelen, zoals een verhoogde zichtbaarheid van de kerkschatten.